22 Ağustos 2021 Pazar

Sürdürülebilirlik ve Dijitalleşme Trendi

Birçok farklı iş kolunda dijitalleşmenin ve yazılımın etkilerinin hissedildiği 21. yüzyıl, sürdürülebilirlik kavramının bağlamını bambaşka bir boyuta taşıdı.

Bugün dünya gündemini meşgul eden beş megatrend olan dijitalleşme, iklim değişikliği, şehirleşme, demografik değişim ve küreselleşme için temel oluşturan sürdürülebilir teknoloji çözümleri, yaşamın tüm alanlarını yeniden şekillendiriyor. 

Dijitalleşme Teknolojileri ve Sürdürülebilirlik
Sanayi toplumundan bilgi toplumuna geçişte nüfusun da artmasıyla birlikte insanların ihtiyaçları öngörülerin çok ötesine geçti. Artan ihtiyaçları karşılamak için doğal kaynakların hızla tüketilmesi ise dünya ekosisteminin sürdürülebilirliğine önemli zararlar verdi; vermeye de devam ediyor. Öte yandan iletişim teknolojilerinin geldiği nokta ve verilerin sonsuz akışı insanlar için zaman ve mekân kavramlarını ortadan kaldırdı.

Tüm bu perspektiflerden yola çıktığımızda dijitalleşme teknolojileri ve uzantılarını yaşamın merkezine yerleştiren modern toplumlarla karşılaşıyoruz. Bunun nedenleri artan ihtiyaçları karşılamak, doğal kaynakları korumak ve veri akışına dahil olmak. O hâlde sürdürülebilir teknoloji çözümleri hangi alanlara sirayet ediyor, hangi alanların sınırlarını yeniden tanımlıyor?

Yazılım Dünyadaki Eğilimleri Belirliyor
Yeşil Bilgi Teknolojileri (Green IT), Akıllı Ulaşım Sistemleri (AUS), Endüstri 4.0, otomasyon sistemleri, sürdürülebilir şehirler yazılımın ve dijital dünyanın hem iş yaşamında hem de günlük rutinlerde en çok etkisinin hissedildiği alanlar olarak dikkat çekiyor..

Enerji faaliyetlerinin dijital süreçler ışığında yönetilmesini kapsayan Endüstri 4.0, 2030 ve sonrasının iş modellerinin oluşturulmasına zemin hazırlıyor. Özellikle metropollerde 24 saatlik döngünün vazgeçilmez bir parçası hâline gelen Akıllı Ulaşım Sistemleri yazılım ve veri odaklı işleyişin en iyi örneklerinden biri. Sürdürülebilir şehir yaşamının temel bileşeni konumundaki AUS, insan hareketliliğine yönelik işlevsel yaklaşımlar sunuyor.

Green IT ise bilgi teknolojilerinde kullanılan tüm cihazların enerji verimliliklerine göre sınıflandırıldığı ve tüketicileri en verimli ürünleri seçmeye yönlendiren bir uygulama şeklinde tanımlanıyor. Söz konusu sınıflandırmanın oluşturulmasında yazılım ve makine öğrenimindeki gelişmeler önemli rol oynuyor.

Dijital Dönüşümde Verimlilik
Verimlilik esaslı gerçekleşen teknoloji dönüşümünde e-ticaret devasa bir paya sahip. Küresel ekonomiye çok ciddi katkıda bulunan e-ticaret, kullanıcı verilerinin işlenerek tüketim davranışlarının analiz edilmesine imkân tanıyor. Söz konusu sürecin geleceğe dönük verimlilik vadetmesinde belirli kavramlar öne çıkıyor. Bu bağlamda Yapay Zekâ (AI) ve Nesnelerin İnterneti (IoT) en çok tercih edilen popüler dijital trendler arasında yer alıyor.

Dijitalleşmenin Merkezindeki Uygulamalar
- Yapay Zekâ (AI)
- Nesnelerin İnterneti (IoT)
- Büyük Veri (Big Data)
- Siber Güvenlik
- Bulut Bilişim
- Hiper Otomasyon
- Ürün Yaşam Döngüsü (Product Lifecycle Management, PLM)
- Giyilebilir Teknolojiler
- Müşteri İlişkileri Yönetimi (Customer Relationship Management, CRM)
- Tedarik Zinciri Yönetimi (Supply Chain Management, SCM)

Otonom Robotik Sistemler
Dijitalleşmenin merkezinde yer alan uygulamalar insan yaşamının idaresinin çok daha verimli hâle gelmesinde önemli rol oynuyor. AI, IoT, Big Data, siber güvenlik ve bulut bilişim kavramları hem iş yaşamının hem de günlük yaşamın temel gereksinimlerini sorunsuz şekilde karşılıyor. Söz konusu kavramlar etrafında şekillenen teknolojiler kullanıcı odaklı yapılarıyla sürdürülebilir dijital ortaklıklar oluşmasına imkân tanıyor. Bugün çeşitli iş kollarındaki farklı unsurların merkezinde yer alan ilgili teknolojiler kullanıcılar için zaman ve mekân kavramlarını ortadan kaldırıyor. AI, IoT, Big Data ve bulut bilişim üzerinden inşa edilen sürdürülebilir dijital dünyanın veri güvenliğini ise siber güvenlik alanında uygulamalar sağlıyor.

Yapay Zekâ (AI)
Yapay zekâ, makine öğrenimi esasına dayanıyor. Bir başka deyişle AI, makinelerin deneyimden yola çıkarak öğrenmesini, yeni veri kaynaklarını tanımasını ve insanların yapabileceği iş ve işlemleri gerçekleştirmesini mümkün kılıyor. Farklı görevleri yerine getirmek için insan zekâsını taklit eden teknoloji, elde edilen verilere göre zaman içinde kendisini yenilebiliyor. Sohbet robotları, akıllı asistanlar ve öneri motorları olarak karşınıza çıkabilen AI uygulamalarının temel niteliği güçlendirilmiş veri analizi olarak ifade ediliyor. İnsan becerisini ve kabiliyetini geliştirmek amacıyla tasarlanan AI, insan kaynağının sürdürülebilir kullanımına da imkân tanıyor.

Nesnelerin İnterneti (IoT)
Internet of Things, Türkçe ismiyle Nesnelerin İnterneti, insan kaynağına veya müdahalesine ihtiyaç duymaksızın bir ağ vasıtasıyla veri aktarımı yapan geniş kapsamlı sistemler bütününü ifade ediyor. IoT ağının içinde birbiriyle bağlantılı bilgi işlem cihazları, akıllı aygıtlar, nesneler, hayvanlar, mekanik makineler, dijital ürünler ve eşsiz tanımlayıcılar (UID) yer alıyor. Kuruluşlara iş verimliliğini artırmak, sürdürülebilirliği uzun vadeye yaymak, zaman ve para tasarrufu sağlamak, daha iyi kararlar vermek gibi önemli avantajlar sunan IoT varlık izleme özelliği sayesinde anlık biçimde hata düzeltmeyi de olanaklı hâle getiriyor.

Büyük Veri (Big Data)
Dijitalleşmeyi yaşamın merkezine yerleştiren 21. yüzyıl toplumu büyük veri yığınları yaratmaya devam ediyor. Çevrim içi ortamda yapılan her bir hareketten tutun da kişisel bilgilere varana kadar her şey bahsi geçen veri yığının içinde yer alıyor. Big Data kavramı tam da bu bağlamda işlevsellik kazanıyor. Veri yığınlarının analizler sonucunda tasnif edilmiş, anlamlı ve işlenmeye hazır hâle getirilmiş versiyonuna tekabül eden Big Data, özel ve resmi kurumların verileri en kullanışlı biçimde değerlendirmelerini sağlıyor. Faydalı bilgiye ulaşmanın en verimli yollarından biri olarak kabul edilen büyük veri, sonsuz veri akışının içindeki birçok farklı sektörde kullanılıyor. Sağlık, eğitim, iletişim, endüstri ve alışveriş Big Data kullanımının yaygın olduğu iş alanlarının başında geliyor.

Bulut Bilişim
Bilgi teknolojileri hizmetlerinin internet (bulut) aracılığıyla sağlanması anlamına gelen bulut bilişim bünyesinde veri işlenmesi ve paylaşımına dair çeşitli alt kategoriler mevcut. Sunucu, veri tabanı, depolama, ağ, makine öğrenimi, yazılım ve analiz dahil olmak üzere tüm hizmetlerin uçtan uca çevrim içi yöntemlerle verilmesini mümkün kılan bulut bilişim ekonomik ölçeklendirme ortaya koyuyor. İlgili teknoloji ayrıca esnek kaynak kullanımı, inovasyon, maliyet, verimlilik, performans, güvenilirlik, güvenlik başlıklarında da iş dünyası için çok önemli avantajlar sunuyor.

Siber Güvenlik
Dijitalleşen dünyada veri güvenliği her şeyden önce geliyor. Siber güvenlik uygulamaları da elektronik sistemleri, ağları, bilgisayarları, veri tabanlarını, sunucuları, mobil cihazları siber saldırılardan korumak amacıyla geliştiriliyor. Bilgi teknolojisi güvenliği veya elektronik bilgi güvenliği olarak da isimlendirilen siber güvenlik; ağ, uygulama ve bilgi güvenliği şeklinde üç ana kategori altında ele alınıyor. Bunlara ek olarak operasyonel güvenlik, olağanüstü durumlarda veri kurtarma, iş sürekliliği ve son kullanıcı eğitimi de siber güvenlik kapsamında kullanıcılarla paylaşılıyor.

Bir olgunun ya da nesnenin kendini daima yenileyebilme kabiliyetine sahip olması anlamına gelen sürdürülebilirlik, bugün dijitalleşmeyle el ele yürüyor. Nitekim yazılım dünyasındaki her bir gelişme de sürdürülebilir dünyanın sürdürülebilir inşası için toplumlara eşsiz fırsatlar sunuyor.

Önerilen Popüler Yazılar